Diş eti şişmesi, bireylerin günlük yaşam kalitesini etkileyen yaygın bir ağız sağlığı problemidir. Diş eti dokusunun iltihaplanması veya tahrişi sonucu meydana gelen bu durum, zamanında tedavi edilmezse daha ciddi diş ve kemik kayıplarına yol açabilir. İstatistiklere göre dünya genelinde yetişkinlerin yaklaşık %50-70'i farklı derecelerde diş eti problemleri yaşamaktadır. Diş eti şişkinliği genellikle hassasiyet, kanama ve ağırı ile birlikte seyreder. Enfeksiyon, yetersiz ağız hijyeni, vitamin eksikliği ve hormonal değişiklikler başlıca nedenler arasındadır. Bazı vakalarda ise 20'lık dişlerin çıkma döneminde veya çocuklarda diş değişim sürecinde şişlikler gözlemlenebilir. Evde uygulanabilecek basit önlemler, şişliğin hafiflemesine yardımcı olsa da, uzun süreli belirtilerde mutlaka bir diş hekimine başvurulmalıdır.
Diş Eti Şişmesi Nedir?
Diş eti şişmesi, dişleri çevreleyen yumuşak dokuların ödem ve iltihap sebebiyle hacimsel olarak büyümesiyle ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Gingivitis gibi iltihabi durumlar veya sistemik hastalıklar bu duruma neden olabilir. Erken evrede sadece şişiklik ve hassasiyetle başlayan sorun, ilerleyen dönemde diş kaybına kadar gidebilecek diş eti hastalıklarına dönüşebilir.
Diş Eti Şişmesi Neden Olur?
Diş eti şişmesinin en yaygın nedenleri şunlardır:
Yetersiz diş fırçalama ve ağız hijyen eksikliği
Plak ve tartar birikimi
Diş eti iltihabı (gingivitis)
Hormonal değişimler (hamilelik, ergenlik, menopoz)
Ağız içi travmalar (sert fırçalama veya tel-braket baskısı)
Vitamin C eksikliği (skorbüt)
Diabet ve kalp hastalıkları gibi sistemik rahatsızlıklar
Tütün ve alkol kullanımı
Bu nedenlerin bir ya da birkaçının bir arada bulunması, diş eti problemlerinin ciddiyetini artırabilir.
Diş Eti Şşişmesi Belirtileri
Diş eti şişkinliği genellikle aşağıdaki belirtilerle kendini gösterir:
Diş fırçalama veya yemek yeme sırasında kanama
Diş etinde kızırıklık ve şişlik
Diş etinde ağırı ve hassasiyet
Ağız kokusu (halitozis)
Diş etlerinin dişten uzaklaşması (cep oluşumu)
Dişlerde gevşeme veya sallanma
Erken belirtiler ciddiye alınmazsa ileri dönemde periodontit gibi ciddi enfeksiyonlara neden olabilir.
Diş Eti Şişmesi Nasıl Geçer Evde?
Evde uygulanabilecek basit ama etkili yöntemlerle diş eti şişmesini hafifletmek mümkün olabilir:
Tuzlu su gargarası: Ilık suya karıştırılan tuz ile yapılan gargaralar, diş eti iltihabını yatıştırabilir.
Buz kompresi: Dış yanağa uygulanacak soğuk kompres, şişliği azaltabilir.
Doğal yağlar: Antibakteriyel etkisi olan karanfil yağı, hindistan cevizi yağı gibi yağlar pamuk yardımıyla uygulanabilir.
Günlük diş fırçalama ve diş ipi kullanımı: Plak birikimini önlemek çok önemlidir.
Ancak bu yöntemler geçici rahatlama sağlar; altta yatan neden belirlenmeden uzun vadeli iyileşme beklenmemelidir.
Arka Diş Eti Şişmesi
Arka dişlerdeki şişlikler, çoğu zaman 20'lik dişlerin çıkma döneminde veya gömülü dişlerin baskısı sonucunda ortaya çıkar. Bu bölgede hijyenin daha zor sağlanması nedeniyle enfeksiyon riski artar. Genellikle bir yanda şişiklik, çiğneme güçlüğü, ağız açma kısıtlanması ve bazen boyuna kadar yayılan ağı röportajları görülür. Diş hekiminin muayenesi ve panoramik röntgen çekimi ile neden tespit edilebilir.
20’lik Diş Eti Şişmesi
20 yaş dişleri çıkarken sıklıkla diş etinde şişiklik ve ağıya neden olur. Bu durum "perikoronitis" olarak adlandırılır. Yetersiz alan nedeniyle çıkamayan ya da yarı çıkmış 20'lik dişler, enfeksiyona yol açabilir. Semptomlar:
Ağız açma güçlüğü
Ateş ve genel halsizlik
Kulağa vuran ağı
Bu vakalarda antibiyotik tedavisi ve sonrasında cerrahi çekim gerekebilir.
Çocuklarda Diş Eti Şişmesi
Süt dişlerinin dökülüp yeni dişlerin çıktığı dönemlerde çocuklarda diş eti şişmesi sık rastlanan bir durumdur. Ancak bu fizyolojik sürecin dışında;
Diş fırçalamaya başlamamış olma
Fazla şeker tüketimi
Bağışıklık zayıflığı
gibi faktörler de diş eti problemlerine yol açabilir. Pedodontist kontrolü önemlidir.
Diş Eti Şişmesine Ne İyi Gelir?
Diş eti şişkinliğine iyi gelen uygulamalar, belirtileri hafifletmeye ve enfeksiyonu kontrol altına almaya yöneliktir:
Ilık tuzlu su gargarası
Antiseptik ağız gargaraları (klorheksidin)
Buz kompresi
Ağız hijyenine dikkat edilmesi
Vitamin C ve D takviyesi
Bu uygulamalar destekleyicidir; esas tedavi, diş hekimi tarafından planlanmalıdır.
Sonuç olarak, diş eti şişmesi, göz ardı edilmemesi gereken bir durumdur. Basit bir hassasiyetten ileri periodontitis tablosuna kadar uzanan geniş bir yelpazeye sahiptir. İhmal edilmemeli, erken dönemde profesyonel destek alınmalıdır.